De Oosterse luit en de Zuid-Europese troubadourslyriek

Tristan Driessens

De Arabische luit in de middeleeuwse troubadourslyriek

Voor deze tweede editie van De Appelvink stelt Tristan Driessens twee concertprogramma’s voor waarin de ‘ûd als leidraad blijft fungeren. In tegenstelling tot vorig jaar laat hij echter de oosterse invalshoek achterwege. Hij blijft dichter bij huis, om zijn instrument te toetsen aan de middeleeuwse muziek van de Lage Landen en de Zuid-Europese troubadourslyriek. Hiervoor gaat hij in zee met zangers en multi-instrumentalisten die gespecialiseerd zijn in Oude Muziek: Eugénie De Mey, Michaël Grébil, Raphaël De Cock en Thomas Baeté.

Samen putten ze uit de middeleeuwse muziek die vanaf de 12e eeuw tot bloei kwam op het snijvlak van Arabische en Zuid-Europese culturen. Zo bestond bijvoorbeeld de Sefardische muziek van de Spaanse Joden ten tijde van de Moorse bezetting. Van de 12e-eeuwse Zuid-Europese troubadoursliederen is dan weer geweten dat zij voortvloeiden uit de Arabo-Andaloesische minnelyriek.

Tristan Driessens staat bekend als de Belg die een muzikale brug bouwde over de Bosporus. De Hürriyet Daily Sabah (Turkse pers) beschouwt hem als één van de de weinige westerse meesters van de ud. De verrijkende dialoog tussen West en Oost is een rode draad in zijn muziek.

In 2008 ontmoette Tristan Driessens Necati Çelik in Wenen. Op dat moment nam zijn carrière een beslissende wending. Door de ontmoeting met deze Turkse grootmeester van de ud besloot hij te verhuizen naar Istanboel, waar hij het oosterse modale muzieksysteem bestudeerde, de makam. Hij begon deze nieuwe inzichten en de solide ud-technieken die hem tijdens zijn opleiding waren aangeleerd te combineren. Dat resulteerde in een eigen speelstijl die diep resoneert met de geest van de klassieke Ottomaanse muziek. Het geeft hem vandaag de dag het voorrecht om te kunnen optreden met de belangrijkste vertegenwoordigers van deze oude traditie, zoals Kudsi Erguner, Derya Türkan, Sadreddin Özçimi, Bora Uymaz en vele anderen.

Tristan Driessens is er van overtuigd dat het een voordeel is om diep geworteld te zijn in een cultureel kader zonder er echt deel van uit te maken. Het biedt de mogelijkheid om muzikale horizonten die door ruimte en tijd van elkaar gescheiden zijn te verkennen. In zijn recent werk als componist en artistiek directeur verkent hij de gelijkenissen tussen de Ottomaanse muziek en andere oosterse tradities zoals Indische en Perzische muziek, maar ook vroege klassieke muziek en folk. Dat leidde tot een samenwerkingsverband met onder andere Tcha Limberger, Mohamed Briouel en het Orchestre arabo-andalou de Fèz, Adel Shams El Din, Arianna Savall, Petter Udland Johansen, Dick Van der Harst, Emre Gültekin, Bijan Chemirani, Michaël Grébil, Efrén López, Nathan Daems, Pierre Hamon, Lorenzo Gatto, Pascale Dusapin, Michaelis Kouloumis, Christos Barbas, en zo veel meer.

Tristan Driessens is niet alleen uitvoerend muzikant; hij doceert ook de Turkse ûd en makamtheorie in zijn geboortestad Brussel, zowel in de Muziekpublique World Music Academy als de Seyir Muzik Association.

volgende

Alexander
Makay

Van Dowland tot Brel en verder…
Lees meer over Alexander Makay